89 страница2539 сим.

Ідэя ўзнікла нечакана, калі яны вячэралі ў капітанскай ядальні. Капітана хвалявала праблема, якая здаўна патраба­вала абмеркавання з Флярэнтына Арысам, але прэзідэнт кам­паніі заўсёды пазбягаў дыскусій, высоўваючы звыклы аргу­мент: «У гэтых дробязях Леона Касіяні разбіраецца лепш за мяне». Гэтым разам, аднак, Флярэнтына Арыса выслухаў капітана. Размова ішла пра тое, што караблі, як правіла, везлі груз да вярхоўяў ракі, але вярталіся без яго, а пасажырская плынь была адваротнай. «Між тым выгадней мець справу з грузам, які больш плаціць і не просіць есці», — сказаў капітан. Фэрміна Даса вячэрала неахвотна, ёй надакучыла нер­вовая спрэчка двух мужчын пра мэтазгоднасць дыферэнцыяцыі тарыфаў. Але Флярэнтына Арыса давёў дзелавую размову да канца і толькі потым падкінуў пытанне, якое здалося капітану вестуном ратавальнай думкі:

— Прыміце гэта як гіпотэзу, — сказаў ён. — Ці мажлівая простая вандроўка без грузу і пасажыраў, без прыпынкаў у портах па дарозе?

Капітан адказаў, што гэта сапраўды мажліва толькі як гі­потэза. Параходная кампанія мела абавязкі перад супрацоў­нікамі, і Флярэнтына Арыса ведаў пра гэта лепш за ўсіх, былі кантракты па фрахце, пасажырскіх перавозках, паштовых мяхах, і многія з іх, калі не бальшыня, прадугледжвалі жорсткія санкцыі. Адзіным, што дазволіла б абысці ўсе абавязкі і законы, было надзвычайнае здарэнне: халера на борце. На караблі абвяшчалі каранцін, уздымалі жоўты сцяг і пераходзілі на рэжым надзвычайнага плавання без заходу ў порты. Капітану Самарытана давялося ўчыніць гэтак некалькі разоў у сувязі з сапраўднымі ўспышкамі халеры ў прырэчных сялібах альбо на караблі, хоць у выніку санітарныя ўлады вымушалі дактароў пісаць даведкі пра звычайную дызэнтэрыю. Апрача таго, часта ў гісторыі ракі ўздымалі жоўты сцяг, каб абысці падаткі, не прымаць на борт непажаданага пасажыра ці пазбегнуць непажаданых інспекцый. Флярэнтына Арыса знайшоў пад сталом руку Фэрміны Даса.

— Вось і добра, — сказаў ён. — Так і зробім.

Капітан здзівіўся, але дзякуючы праніклівасці старога ліса, імгненна зразумеў сітуацыю.

— Я камандую караблём, але вы камандуеце намі, — адказаў ён. — Так што, калі вы не жартуеце, дайце мне пісьмовы загад, і мы выходзім зараз жа.

Зразумела, Флярэнтына Арыса гаварыў сур’ёзна, і загад быў падпісаны. Зрэшты, людзі ведалі, што часы халеры не прайшлі, нягледзячы на салодкія казкі санітарных уладаў. Што тычыцца карабля, тут праблем не было. Нейкі груз быў перавезены на іншы карабель, пасажырам сказалі, што выяўлены тэхнічныя непаладкі, і на золку накіравалі іх караблём іншай кампаніі. Калі ў іншых выпадках гэта рабілася з амаральных і нягодных прычын, Флярэнтына Арыса не бачыў сур’ёзных падстаў супраць таго, каб спрычыніць гэта ў імя кахання. Капітан маліў толькі пра адно: пра кароткі прыпынак у Пуэрта-Нарэ, каб прыняць на борт пасажыра, які раздзеліць цяжкасці вандроўкі асабіста з ім: у яго таксама была сардэчная таямніца.

89 страница2539 сим.